Монголчуудын уламжлалт соёл, бөө мөргөлийн болон буддын шашны зан үйлд сүнс, өөд болсон хүмүүсийн сүнсийг тайвшруулах, дурсах ёс заншил олон байсан  гэхдээ энэ нь барууны “сүнсний баяр” (Halloween)-тай адил зүйл биш юм. 

 1. Өвөг дээдсийн сүнсийг хүндэтгэх ёс

• Монголчууд өвөг дээдсийнхээ сүнсийг хүндэтгэхийг маш чухалчилдаг байсан.

• Гэрийн хойморт байрлах гал голомт, онгон тахилын газар, эсвэл овгийн онгон–д жил бүр тодорхой үед тахилга өргөдөг.

• Энэ нь тухайн удам, гэр бүлийг ивээж, сайн сайхан амьдруулахыг гуйх зан үйл байв.

 2. “Гал тахих” ба “Онго тахих”

• Гал голомт бол “гэрийн сүнс” гэж үздэг учраас гал тахихдаа архи, цай, сүү өргөдөг.

• “Онго тахих” ёсонд овгийнхоо эсвэл нутгийн ивээлт сүнснүүдэд идээ, цай, цагаан идээ өргөж, сайн сайхныг даатгадаг байжээ.

• Энэ зан үйлийн зорилго нь муу сүнс, ад зэтгэрээс хамгаалах гэж үздэг.

 3. Лам нарын уншлага, ном хурах ёс

• Хэн нэгэн нас барсны дараа түүний сүнсийг тайвшруулахын тулд “ном хурах”, “сүнсийг номлох”, “хуралд суух” гэх мэт шашны зан үйлийг хийдэг.

• 49 хоногийн дотор сүнс дахин төрөл авах гэж итгэдэг тул энэ хугацаанд үр хүүхэд, төрөл төрөгсөд нь лам хуврагаар ном хураалгаж, өргөл барьц өргөдөг.

 4. Зулын 25 (Сүнс дурсах өдөр)

• Өвлийн тэргүүн сарын 25-ны өдөр буюу Зулын 25-нд нас барсан бүхний сүнсийг дурсаж, гэр бүр зул асааж, хоол, идээ өргөдөг.

• Энэ өдөр сүнснүүд эргэж ирдэг гэж үздэг тул “гэгээрэх, сүнсээ ариусгах” өдөр болдог.

• Энэ нь буддын шашны ёсонд суурилсан сүнс дурсах хамгийн чухал баяр юм.

5. Цагаан сар ба өвөг дээдэс

• Цагаан сарын үеэр гэр бүлийнхэн өвгөдийн онгонд мөргөж, идээ өргөдөг нь сүнс дурсах, тэдний ивээлийг хүсэх нэг хэлбэр юм.